Kolędujmy razem
Sobota 15.30 - 19.00
Najpiękniejsze kolędy w Radio Safira od dzisiaj g. 15.30. Zapraszamy do wspólnego słuchania i śpiewania. Dołącz do nas w ten piękny czas!
O co chodzi z kolędowaniem? Słowo „calendae” sięga czasów przedchrześcijańskich w Rzymie. Oznaczało pierwszy dzień miesiąca. Odwiedzano się, składano sobie życzenia. Potem –gdy już słowo „kolęda” przeniosło się do Polski – też miało inny sens niż dzisiaj. Kolędą dziękowało się swojemu panu, u którego się służyło, za opiekę, za pracę, za wynagrodzenie.
Najstarsza zachowana polska kolęda, pochodzi z 1424 roku i zaczyna się od słów „Zdrów bądź Królu anielski”. Pierwotnie, na początku XV wieku tłumaczono na język polski kolędy z łaciny i ze śpiewników braci czeskich. Tak było prawdopodobnie i w tym przypadku. Tej kolędy w kościele raczej się już nie śpiewa.
Z kolei z języka niemieckiego pochodzi najbardziej znana na świecie kolęda – „Cicha noc”. Powstała w 1818 roku, została przetłumaczona na mniej więcej 300 języków i dialektów na całym świecie. Ciekawostka jest to, że powstała one dość przypadkowo, gdy w kościele w Oberndorfie pod Salzburgiem zepsuły się organy. Zrozpaczony proboszcz Joseph Mohr postanowił coś zaradzić. Dwa lata wcześniej napisał wiersz. Gdy zepsuły się organy, w kilka godzin on i organista Franz Gruber wymyślili muzykę i zaśpiewali razem. Towarzyszył im chór. Organista grał na gitarze. Można powiedzieć, że taka prowizorka stała się najbardziej znaną kolędą świata
Znakomity poeta Franciszek Karpiński, napisał najbardziej znaną polską kolędę – „Bóg się rodzi”. Warto zaznaczyć, że jej ostatnia zwrotka robiła karierę w najtrudniejszych dla Polaków czasach: „Podnieś rączkę, Boże Dziecię, błogosław ojczyznę miłą...”. Śpiewano ją na kazachskich stepach, na Syberii wśród zesłańców.
Twórcami kolęd byli także między innymi Mikołaj Sęp Szarzyński i Andrzej Morsztyn, w XIX w Zygmunt Noskowski, a na pocz. XX w Feliks Nowowiejski. Kolędę Lulajże, Jezuniu Fryderyk Chopin zacytował w środkowej części scherza h-moll op. 20. Ze współczesnych, kolędy komponował Witold Lutosławski.